W pierwszej dekadzie lipca krótko po zachodzie Słońca nisko nad horyzontem od bywa się prawdziwy taniec planet: Marsa i Saturna! Przyda się lornetka, bo interesujące nas obiekty będą słabo widoczne na tle jasnej zorzy, ale warto śledzić ich wzajemne położenie każdego pogodnego wieczora. Z pomocą przychodzi nasza mapka.


    Kiedy kosmiczny spektakl na zachodnim nieboskłonie się zakończy, popatrzmy w przeciwnym kierunku. Nisko nad południowo-wschodnim horyzontem świeci Jowisz. Odnajdziemy go bez trudu jako najjaśniejszy punkt w konstelacji Strzelca. Kiedy się ściemni, lornetka bez trudu pokaże nam cztery najjaśniejsze księżyce Jowisza układające się jak słabe gwiazdki na jednej linii. Prowadząc systematyczne obserwacje przez kilka nocy zauważymy jak Ganimedes, Europa, Io i Kallisto krążą wokół planety zmieniając swe położenie. Znów zapraszamy do pasjonującej zabawy: wystarczy kartka papieru i ołówek. Rysujmy położenie „gwiazdek” wokół Jowisza np. przez tydzień lub dwa. I co widać? To naprawdę się kręci!

    Lato pod wieloma względami sprzyja poznawaniu gwiazdozbiorów. Najciekawszą do nauki część nieba znajdziemy w południku. Nasza mapka prezentuje najbardziej charakterystyczny układ wakacyjnego firmamentu: Trójkąt Letni złożony z jasnych gwiazd o zbliżonej, niebieskawej barwie. Deneb, Wega i Altair należą (odpowiednio) do konstelacji: Łabędzia, Lutni i Orła.


    Nisko nad punktem południa możemy poszukiwać konstelacji Strzelca i Skorpiona z czerwonym Antaresem. Z Polski widać je częściowo (dopiero mieszkańcy basenu Morza Śródziemnego mogą podziwiać Strzelca w całej okazałości), za to warto wiedzieć, że właśnie w tamtej okolicy znajduje się centrum Drogi Mlecznej. Przy przejrzystym niebie za pomocą lornetki możemy obserwować skupisko niezliczonych gwiazdek tworzących dysk naszej Galaktyki popularnie zwanej Drogą Mleczną. Znacznie łatwiej rozpoznać jej przebieg we wspomnianym Trójkącie Letnim.

    Pomiędzy wierzchołkiem trójkąta a Strzelcem warto wytężyć wzrok w poszukiwaniu Tarczy Sobieskiego (i w tym wypadku pomocna będzie lornetka). Na niebie umieścił ją Jan Heweliusz. Historyczna tarcza nie zawisłaby wśród gwiazd, gdyby nie wiktoria wiedeńska w 1683 roku, kiedy to król Jan III poprowadził zjednoczone armie chrześcijańskiej Europy przeciw tureckiej potędze. Mało tego – Heweliusz był tak pomysłowy, że w Tarczę Sobieskiego wpisał też wątek rodzinno-pokoleniowy. Otóż każdej z gwiazd w konstelacji nadał imiona członków królewskiej rodziny – z królową Marysieńką na czele, ma się rozumieć… Popatrzmy na Tarczę Sobieskiego przez lornetkę: zobaczymy mrowie gwiazd w najpiękniejszym odcinku naszej Galaktyki. Są powody do dumy!


    Z kolei na północnym firmamencie każdej pogodnej nocy warto poszukiwać „srebrzystych obłoków”. Ich obecność nierozerwalnie wiąże się z czasem letniego przesilenia, jednak nie sposób przewidzieć kiedy i na jak długo się pojawią. Zazwyczaj ukazują się godzinę przed północą – zupełnie jak duchy… Obserwuje się je od XIX wieku, jednak dotąd uczeni niewiele wiedzą na ich temat. Jedni mówią, że zjawisko wiąże się z erupcjami wulkanów lub efektem cieplarnianym, inni zaś twierdzą, iż Srebrne Obłoki tworzą się na wysokości ok. 80-100 km z pyłu kosmicznego, na którym osiadają cząsteczki lodu.


    Warto sfotografować to zjawisko. To nic trudnego: wystarczy ustawić aparat na statywie lub twardym podłożu i otworzyć migawkę na kilka sekund. Czekamy na efekty!